top of page

’Technologie is een middel, geen doel op zich’*

Foto van schrijver: Boban VukicevicBoban Vukicevic

Hoe zet je digitale technologieën in om de doelstellingen van de corporatie te bereiken? Dat is een strategische vraag die bij uitstek in de bestuurskamer op tafel zou moeten liggen. Toch staat digitalisering nog niet in elke RvC op de agenda. Drie toezichthouders aan het woord over kansen en dilemma’s.


Digitale transformatie, Internet of things, blockchain. Volgens toezichthouder Boban Vukicevic leiden buzzwoorden vaak af van de kernvraag: hoe kan de corporatie digitale technologieën inzetten om de doelstelling van de organisatie te bereiken? Vukicevic is expert digitale innovatie en toezichthouder bij de Brabantse woningcorporatie Leystromen. ‘Nieuwe technologieën bieden inderdaad veel kansen. Maar elke organisatie moet bij het begin beginnen: wat is de missie? En hoe kan technologie daaraan bijdragen?’


Maatschappelijke doelen


Vukicevic is sinds mei vorig jaar commissaris bij Leystromen met digitalisering en sociale innovatie in zijn portefeuille. De Governancecode, waarin de maatschappelijke doelstelling van corporaties staat beschreven, is een belangrijke leidraad.


‘Ga in digitale technologieën uit van de huurder’

‘Als je de exacte doelen van een organisatie kent, begint het denken over digitalisering. Technologie is een middel, geen doel op zich. Woningcorporaties zetten zich in voor betaalbare en passende woningen voor huurders met een laag inkomen. Zij bewaken de financiële continuïteit en luisteren naar geluiden uit de samenleving. Ga in digitale technologieën uit van de huurder.’


Niets doen is volgens Vukicevic geen optie: ‘Als corporatie moet je die maatschappelijke trends onderkennen, en daarin meegaan.’ De impact van de smartphone is enorm: nagenoeg iedereen heeft een eigen computer in zijn broekzak en is met de wereld verbonden. Steeds meer data – via apps en sensoren – zijn beschikbaar. Organisaties kunnen met data beter onderbouwde beslissingen nemen (zoals op het gebied van duurzaamheid) en kosten besparen.


Digi-commissaris nog niet gemeengoed


De Vereniging Toezichthouders van Woningcorporaties (VTW) heeft digitalisering hoog op de agenda. De digitale transformatie heeft impact op de strategie van de corporatie: hoe kunnen we met veel beschikbare data betere beslissingen nemen en wat betekent dit voor de manier van werken? Wat zijn de kansen en risico’s?


Dit zijn bij uitstek vragen voor toezichthouders, maar nog niet elke RvC gaat er mee aan de slag. In vacatures voor nieuwe RvC-leden wordt vaker gevraagd om kennis en ervaring op dit gebied, maar de digi-commissaris is geen gemeengoed.


Michel Hofman, Chief Information Officer (CIO) van het Isala ziekenhuis in Zwolle én toezichthouder bij Woonbedrijf ieder1 in Deventer en Zutphen, vraagt in de RvC wél al nadrukkelijk aandacht voor het thema. ‘Er zijn steeds meer mogelijkheden, tegelijkertijd neemt de afhankelijkheid van digitale systemen toe. In de auditcommissie hebben we als RvC onder meer gesproken over cybersecurity. Een datalek bijvoorbeeld is niet 100 procent te voorkomen. Maar de kans daarop kun je wel zo klein mogelijk maken.’


KPI’s voor digitale systemen


Volgens hem begint een aanpak cybersecurity met inzicht in de risico’s en die op waarde kunnen schatten. Hij pleit voor Kritieke Prestatie Indicatoren (KPI’s) voor digitale omgevingen. ‘Net als bij de KPI’s voor de financiële bedrijfsvoering zouden die aan minimale eisen moeten voldoen. In de financiële sector is dat al gebruikelijk.’


‘In vacatures voor nieuwe RvC-leden wordt vaker gevraagd om kennis en ervaring op dit gebied, maar de digi-commissaris is geen gemeengoed’

Hofman, die veel ervaring heeft opgedaan in de bankwereld, heeft niet alleen oog voor de risico’s: hij ziet ‘ontelbaar veel kansen’ voor corporaties. Als voorbeeld noemt hij de digitale corporatie qlinkervan de Utrechtse corporatie Mitros. ‘Het digitale platform stelt de huurder in elk bedrijfsproces centraal, zoals het aanbod huurwoningen of de afhandeling van een klacht. Qlinker maakt het voor de huurder zo gemakkelijk mogelijk om zelf zaken te regelen. Die aanpak juich ik toe.’


Achter het platform qlinker gaat een hele wereld schuil die wel dilemma’s oplevert, zoals de uitwisseling van data met de Belastingdienst voor de inkomenstoets. De toekomstige huurder moet hiervoor eenmalig toestemming geven. ‘Dat werkt efficiënt, maar het systeem moet wel de privacy waarborgen. Dat kan door één checkvraag te stellen: voldoet de huurder aan de inkomenstoets ja of nee? De traditionele route is niet per definitie veiliger. Als je een salarisstrookje naar een organisatie opstuurt, loop je kans dat het gaat rondslingeren.’


Een goed fundament


Woonbedrijf ieder1, waar Hofman toezichthouder is, staat nog aan het begin van de digitale transformatie. De corporatie koos voor een nieuw ERP-systeem voor de interne bedrijfsprocessen met meer mogelijkheden om te digitaliseren en daarmee data sneller en beter te kunnen analyseren. Maar de datakwaliteit is nog onvoldoende om hiermee al volop aan de slag te gaan. Hofman: ‘Ambities zijn belangrijk, maar je moet als RvC ook sensitief zijn. Wat kan een organisatie aan? Het is van belang om eerst een goed fundament te leggen.’


Studentenhuisvester SSH& in Arnhem en Nijmegen is al een stap verder: hun jonge huurders willen zaken online kunnen regelen. En dat kan: zij dienen bijvoorbeeld via het platform Ask Simon een reparatieverzoek in. Ander voorbeeld: studenten bezichtigen vanuit het buitenland online een studentenkamer die SSH& aanbiedt. In de RvC gaan de gesprekken tot nu toe vooral over de risico’s, stelt toezichthouder Merel Ruiter. ‘Waarborgen we de privacy van de huurders? Zijn de digitale systemen veilig en hoe kunnen we een datalek voorkomen? Dat zijn de vragen die we stellen.’


Themabijeenkomst over digitalisering


De VTW-bijeenkomst over toezicht op digitalisering van eind vorig jaar spoorde Ruiter aan om na te vragen of de corporatie een digitale strategie heeft: die bleek er te zijn. De RvC houdt binnenkort een themabijeenkomst over digitalisering, waarin de manager Financiën een presentatie over de IT-strategie houdt. ‘Iedereen ziet het belang. We hebben de managers van alle betrokken afdelingen uitgenodigd, ook van wonen en vastgoed. Want digitalisering vraagt om een integrale aanpak.’


‘Je krijgt iedereen mee als je het gesprek voert over wat digitalisering voor huurders kan betekenen’

Ruiter (28 jaar) heeft in de RvC heeft de meeste kennis over digitalisering, hoewel ze maar een half jaar werkervaring op IT-gebied heeft bij het Instituut Fysieke Veiligheid. Het zegt ook niet alles dat ze één van de jongste commissarissen in de sector is. ‘Toen ik student was, zat iedereen op Facebook. Nu zitten studenten op Snapchat en voel ik mij al oud. De ontwikkelingen gaan zo hard dat je snel achterloopt.’


Volgens Boban Vukicevic kunnen toezichthouders met veel of juist weinig digitaliseringskennis prima met elkaar het gesprek voeren. ‘De kloof is niet zo groot. Als je te veel in digitaliseringstermen blijft hangen, raken sommigen wellicht snel afgeleid, omdat het hun wereld niet is. Maar je krijgt iedereen mee als je het gesprek voert over de maatschappelijke doelen van de corporatie, en wat digitalisering voor huurders kan betekenen. Daar gaat het om. De technologie is in deze fase het minst relevant.’


*dit is een artikel van Lisette Vos dat eerder is verschenen in het Aedes-Magazine editie 1-2020, zie het originele artikel hier: https://bit.ly/2Cmk2Ch

130 weergaven0 opmerkingen

Recente blogposts

Alles weergeven

Comments


Inschrijfformulier blog Digitalisering in Praktijk

Blijf op de hoogte!

  • linkedin
  • twitter

©2020 door digitalecommissaris.com

bottom of page